Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – Türkiye, geçtiğimiz pazar günü Zonguldak Devrek’te yaşanan dehşetli olayla sarsıldı. 31 yaşındaki Rabia Çataklı 56 yaşındaki annesi Şeyda Çataklı ve 77 yaşındaki anneannesi Medine Küçükkaya’ya bıçakla saldırıp canice öldürdü, cesetleri ise baltayla 116 modüle ayırarak bir kısmını balkondan aşağı fırlattı. Dışarıya atılan modülleri gören ve konuttan yükselen ezan, tekbir seslerini duyan komşular ise çabucak telefona sarılarak polisi aradı. Sağlık denetimi yapıldığı esnada serçe parmağını ısırarak kopartıp yutan Rabia Çataklı çıkarıldığı mahkemece tutuklandı. Sonrasında ise olayın art planında yaşananlar teker teker ortaya çıkmaya başladı.
Anlatılan her ayrıntı kaygı sineması sahnesinden fırlamış üzere olsa da aslında bu vahşetin sebebi de kendisi kadar kan dondurucu. Rabia Çataklı’nın annesi ve anneannesini canice öldürmesi, en başta psikolojinin de ne kadar sıhhatsiz olduğunun en büyük delili. Söylenenler de genç bayanın ruhsal zahmetlerle çaba ettiği, ailenin ise hastalığı gerek elinde olan gerek de elinde olmayan sebeplerle görmezden gelerek mevcut durumu denetim edemediği istikametinde oldu. Genç bayanın verdiği tabirlere, etrafındakilerin yaptığı açıklamalara nazaran bu dehşetli sonun içindeki kimi ayrıntılar ise yanılgının nerede olduğunu yorumlamaya ve bir nebze de olsa ders çıkarmaya yardım edecek nitelikte. İşte uzman yorumuyla Rabia Çataklı vahşetinin gerisindeki görülmeyen 4 ruhsal şifre…
1- KOCASI SALDIRGAN TUTUMUNU FARK ETTİ, İKNA EDEMEDİ
Olayın başlangıç noktası sayılabilecek ayrıntıyla başlayalım. Bundan yaklaşık 5 yıl evvel Almanya’ya gelin giden Rabia Çataklı’nın eşi kısa bir müddet içinde onda tuhaf davranışlar gözlemledi. Evli kaldığı müddette, kocası ve ailesi davranışlarının olağan olmadığını düşünerek tedavi ettirmeye çalıştı lakin Çataklı’nın tedaviyi reddedip hudut atakları geçirdi. Dönem periyot saldırgan haller sergileyen ve tedaviyi de reddeden Çataklı’nın evliliği 1 yıl sonra sona erince genç bayan memleketine döndü.
Psikiyatrist Uzm. Dr. Şahut Duran: Bu olayda katiyen bir hastalık kelam konusu. Lakin bazen bu çeşit hastalıklara sahip olanlar ve ailelerinin damgalanması o şahısların tedavi konusundaki direncini artırıyor. Genetik bir beyin hastalığı olan, bireylerin gerçekliği olağandışı olarak yorumladıkları ve gerçek ile gerçek dışını birbirinden ayıramadıkları şizofreni toplumda yüzde 1 oranında görülüyor ve hastalığın tedaviyle denetim altına alınması son devir bilimsel çalışmaların artmasıyla artık daha mümkün.
Kişinin tedavi olmaya ikna edilmesinde ailenin baskıdan uzak hali ehemmiyet taşıyor. Bilhassa şizofreni üzere gibi hastalıklarda hastanın kendiyle ilgili iç görüsü zayıf oluyor ya da hiç olmuyor. Bu türlü olunca da tedaviye ikna edilemiyor. Şizofrenide tedavinin birinci kademesi ilaç kullanımı. Daha sonra psikoterapi yoluyla tedaviye devam ediliyor. Elbette bu tedavinin bir uzman tarafından planlanması ve uygulanması koşul.
2- AİLESİ HASTALIĞIN ÜSTÜNÜ KAPADI
Gelelim olayla ilgili ikinci ayrıntıya. Almanya’da eşinin Rabia Çataklı için attığı adım sonuçsuz kalınca Rabia meskenine gönderilmişti. Bu noktada iki açıklama var. Birinci açıklamaya nazaran aile, Rabia’nın hasta olmadığına inandı ve bunu reddetti. Başka açıklama ise aile, Rabia’nın durumundan şüphelenip doktora götürdü hatta şizofreni teşhisi konuldu ve ilaç kullanmaya başladı. Sonrasında da bu durum bir sır üzere herkesten saklandı. Gerçek nedir şimdi tam manasıyla bilinmiyor fakat mahalle muhtarı ve komşuların tabirlerine nazaran ailenin kızlarındaki sorunu konuşmaktan hoşlanmadığı, sakladığı ihtimali daha yüksek. Olaya dair etraftan alınan sözlerde de komşuların ve aile dostlarının Rabia Çataklı’nın fazla içine kapanık haline bağlı olarak tuhaf davranışlar sergilediği konusunda anne Şeyda Çataklı’yı uyardıkları ancak annenin bu hususun üzerinde durmadığı söyleniyor.
Psikiyatrist Uzm. Dr. Şahut Duran: Bu hadiseyi medyadan incelediğimiz kadarıyla görüyoruz ki aile dışlanma, ayıplanma endişesiyle tedaviye gitmemiş olabilir. Tahminen de tek başlarına bu hastalığın güzelleşme sürecini yönetemeyeceklerini de düşünmüş olabilirler. Lakin bu yanlış bir nokta. Zira ağır ruhsal hastalıkların tedavi süreçlerinin yürütülmesi konusunda ülkemizde ve dünyada önemli yol katedildi. Hastalığın tedavi edilmesi ve psikososyal takviyenin sağlanması bu şiddet olaylarını azaltmak için en değerli adım.
Şizofreniyi külliyen önlemenin kesin bir yolu yok. Yalnızca, tedavi planına bağlı kalmak görülen semptomların tekrarlamasını yahut daha ağırlaşmasını önlemeye yardımcı oluyor. Şizofreni belirtileri ve semptomları herkeste farklılık gösteriyor lakin uzmanlar ekseriyetle sanrılar, halüsinasyonlar ve sistemsiz konuşmaların varlığının ön planda olduğunu belirtiyor. Var olmayan şeyleri görmek, duymak yahut algılamak olarak tanımlanan halüsinasyonlar gerçek olmasalar dahi bir şizofreni hastası için olağan bir tecrübenin tüm tesirine ve gerçekçiliğine sahipler. Halüsinasyonlar ortasında en yaygın görüleni ise çeşitli seslerin duyulması.
3- ‘BANA BUNLARI ŞEYTAN YAPTIRDI’
Yaşanan vahşette gördüğümüz en ürpertici ayrıntılardan biri de Rabia Çataklı’nın sorgusu esnasında verdiği karşılıklar. Çataklı’nın, “Kendim ölecekmişim üzere hissettim. Neden bu türlü bir şey yaptım bilmiyorum. Mehdi olduğumu hissettim. Onların şeytan olduğu ve öldürmem gerektiği söylendi. Ben de öldürdüm. Annemi ve anneannemi çok severdim. Neden yaptım hatırlamıyorum” dediği kaydedildi. Bu tabirlere ek olarak komşular konuttan ezan ve tekbir sesleri yükseldiğini de tabir etti. Pekala Rabia Çataklı’ya bunu düşündüren şey neydi?
Psikiyatrist Uzm. Dr. Şahut Duran: Psikotik sorunu olan hastalarda algı ve niyet bozukluğu semptomları farklı biçimde ortaya çıkabiliyor. Hezeyan, bir diper ismiyle hezeyan dediğimiz durumda kendini büyük görme niyetleri ortaya çıkıyor. Dini hezeyanlar da bunlardan biri. Bu durum kozmik bir şeydir ve birçok kültürde karşımıza çıkar. Şahıslar kendi inanç sistemlerine nazaran dini hezeyanlar yaşayabilirler. Bu durum sırf konuştuğumuz olaya mahsus değil.
4- SORGUDA KENDİ PARMAĞINI KOPARIP YUTTU
Rabia Çataklı’nın sıhhat denetimi yapıldığı esnada serçe parmağını kopartıp yuttuğu da medyaya yansıyan en değerli ayrıntılar ortasında. Annesi ve anneannesinden sonra kendisine de yönelen şiddet Rabia Çataklı’nın ruh durumuyla ilgili vehameti daha da gözler önüne seriyor.
Psikiyatrist Uzm. Dr. Şahut Duran: Şizofreni hastalığı muhakeme kusuru yaratır, düşünme ve algı devre dışıdır. Hastalığın seyrinde absürt ve sıra dışı olaylar yaşanabilir ve bunu öngörebilmek de zordur. Her şizofreni olayında şiddet görülecek diye bir şey yok. Lakin bu olayda görüldüğü üzere şayet hasta kendini tehdit altında görüyorsa bu çeşit aksiyonlara başvurabiliyor.
